Ik was er altijd erg trots op dat ik als vrouw heel goed meerdere dingen tegelijk kon doen. Bijvoorbeeld een boek lezen, tv kijken en een gesprek voeren tegelijkertijd. Of het lezen van mijn e-mail, voeren van een gesprek en tegelijkertijd eten van mijn lunch. Mannen om mij heen konden dat niet, dus ik was wel heel erg efficiënt met mijn tijd aan het omgaan. Een beetje als de computer, waar ook meerdere taken tegelijk gebruik maken van dezelfde processor, maakte ik voor meerdere taken tegelijk gebruik van mijn hersenen.
Switchtasken
Uit diverse onderzoeken blijkt echter dat het fenomeen multitasken eigenlijk gewoonweg de grootst mogelijke onzin is. Hoewel het als multitasken wordt beschouwd, zijn vele van ons feitelijk bezig met snel switchtasken. Omdat het menselijk brein niet in staat is om meerdere enigszins complexe handelingen tegelijkertijd uit te voeren. Delen van de hersenen worden beurtelings uitgezet en opgestart. Het switchtasken kan zomaar 20 tot 40 procent efficiency verliesbetekenen.
Ons brein
Wat blijkt is dat het denkende deel van ons brein helemaal niet lijkt op een computer die vele taken tegelijk kan doen en zonder vertraging en hapering van de ene op de andere taak kan overschakelen. Al in 1935 werd door John Ridley Stroop aangetoond dat het brein vertragingen kent.
Stroop-effect
Het fenomeen van de vertragingen wordt het stroop-effect genoemd. Bij meerdere taken, zal ons brein eerst de taak uitvoeren die min of meer vanzelf gaat (zoals lezen) en dan pas de taak die concentratie en denkwerk vereist (kleur herkennen).
Zappen
Als bij switchtasken het brein moet gaan zappen, concentreert het brein zich telkens 3 seconden op een taak. Dit kost erg veel tijd en energie, is vermoeiender en duurt 1,5 keer langer om al die taken uit te voeren. Je leert er minder van, omdat je geheugen minder goed opslaat. Je onthoud wel hoe je het moet doen, maar niet waarom. Ook kan het hyperactiviteit en gebrek aan concentratievermogen veroorzaken. Deskundigen vergelijken dit zelfs met ADHD. Fouten en dingen vergeten kunnen het gevolg zijn. Je hersenen krijgen een bepaalde hoeveelheid bloed en dus energie en die moet dan verdeeld worden over meerdere taken en hersendelen.
Focus
Als je switcht tussen taken, kost het telkens zo’n 8 minuten (en sommige beweren zelfs langer) om weer volledig te focussen. Als je dus aan switschtasken doet, kun je veronderstellen dat je dus nooit gefocust bent op wat je doet.
Verkeer
Het schakelen tussen activiteiten gebeurd in de prefrontaalschors (ter hoogte van de linker wenkbrauw in een hersenplooi). Dit zijn een soort verkeerscentrales die de hersencentra afremt die even niet aan de beurt zijn. Zij zorgen dat verkeerschaosuitblijft. En wat blijkt: de mannenhersenen zijn strikter georganiseerd dan de vrouwen hersenen. Dit heeft alles te maken met kinderen!
Verschil mannen – vrouwen
Vrouwen hersenen zijn zo ontworpen dat zij altijd opletten of er niets gebeurd met hun kroost. De aandacht van vrouwen is minder verkokerd en ze kunnen toch echt beter jongleren met taken. MAAR: ook bij vrouwen is de frontaalschors ingericht op 1 taak tegelijk!!!! Er wordt ook beweerd dat vrouwen meer slaap (zeker 20 minuten) nodig hebben dan mannen doordat zij multitasken. Dit zou de ontwikkeling van de vrouw in de weg staan…. (weer een excuus??).
Toch is mutitasken mogelijk
Sommige taken kunnen we natuurlijk wel heel goed tegelijkertijd uitvoeren, zoals lopen en praten. Dit komt omdat lopen geautomatiseerd is, hier hoeven we niet bij na te denken, waardoor ons brein zich volledig kan storten op het praten. Ook als je verschillende zintuigen tegelijk gebruikt, levert dit geen problemen op. Zoals een pianist die speelt met de handen en bladmuziek leest met de ogen. Taken die we regelmatig op dezelfde manier uitvoeren (dus geen complexe taken) krijgen ook vaste routes in onze hersenen, waardoor multitasken juist weer mogelijk wordt. En zeer ervaren professionals kunnen wel degelijk complexe taken combineren zonder te vertragen en aan kwaliteit in te boeten. Dit heeft vaak met het verdelen van aandacht te maken. Onderzoek onder dirigenten heeft dit uitgewezen. Meditatie kan je leren aandacht te balanceren, te sturen en te doseren.
Multitasken leren
Het is te leren, maar de gouden formule:
doe niet teveel tegelijk, dan ga je switchtasken en blokkeert het proces. Wees zuinig met je aandacht.
Wat je met aandacht leert, wordt op een veel dynamischere manier vastgelegd in de hippocampus (geheugencentrum). Niet alleen de oplossing, maar ook de weg ernaartoe wordt opgeslagen. Waardoor het automatisme toeslaat en je dus meer tegelijk kunt doen.
Multitask alleen als het ook echt toegevoegde waarde heeft!
Nadelen multitasken
- Alsmaar omschakelen
- Concentratieverlies
- Komt over als desinteresse of onbeschoft gedrag
- Slechter geheugen
- Meer onrust en stress
- Taken kosten meer tijd
0 reacties